Vlokkentest

Wat is de vlokkentest?

Met een vlokkentest kunnen verschillende mogelijke afwijkingen bij je baby opgespoord worden:

• Chromosoomafwijkingen (Downsyndroom, trisomie 13 en trisomie 18)
• DNA-afwijkingen (dit wordt niet standaard onderzocht)
• Metabole afwijkingen (stofwisselingsstoornissen)

Voor het onderzoek worden stukjes placenta weggehaald. Dit weefsel ziet er vlokkerig uit, vandaar de naam vlokkentest. De chromosomen van de placentacellen zijn normaal gesproken hetzelfde als die van je baby.

Betrouwbaarheid

De vlokkentest is een vervolgonderzoek dat je kunt laten doen als uit de uitslag van de combinatietest afwijkt. De vlokkentest is betrouwbaarder dan de combinatietest, maar is niet 100% betrouwbaar. Het kan namelijk zijn dat sommige placentacellen afwijkende aantallen chromosomen hebben en andere niet. Als bij de vlokkentest toevallig de afwijkende cellen onderzocht worden, kan dit een verkeerd beeld geven.
Placentacellen op kweek zetten, geeft meestal een betrouwbaarder resultaat. Er kunnen dan meer cellen bekeken worden.

Twee varianten van de vlokkentest

De vlokkentest kan op 2 manieren gedaan worden:

• Via de vagina
• Via de buikwand (abdominaal)

Beide varianten zijn niet prettig, maar de pijn valt mee.

Werkwijze vlokkentest via de vagina

Deze test duurt ongeveer 15 minuten. De arts kijkt via een echo waar de placenta precies zit. Met een dun buisje haalt hij via de vagina wat placentaweefsel weg. Krijgt de arts niet voldoende weefsel te pakken, dan kan hij de test nog 2 keer opnieuw doen. Is het dan nog niet gelukt, dan kun je een vlokkentest via de buikwand of een vruchtwaterpunctie laten doen. Voor een vlokkentest via de vagina is een volle blaas nodig.

Werkwijze vlokkentest via de buikwand (abdominaal)

Met behulp van een echo bepaalt de arts waar de placenta precies zit. Daarna zuigt hij met een naald wat weefsel op. Hiervoor moet hij de naald heen en weer bewegen. Als hij niet genoeg weefsel heeft opgezogen, herhaalt hij de ingreep maximaal 2 keer. Lukt het dan nog niet, dan kun je een vruchtwaterpunctie laten doen.

Soort test	Wanneer?	Pijn tijdens test?	Last na test?
1. Via de vagina	Week 11 (in elk geval na de 10e week	Menstruatieachtige pijn, gaat snel over	12-24 uur na de ingreep bloedverlies 1 dag tot 4 weken na de ingreep vaginale afscheiding
2. Via de buikwand	Week 12	Bewegen van de naald kan pijnlijk zijn	Een paar dagen buikpijn

Uitslag van de vlokkentest

Je krijgt de uitslag van beide varianten van de vlokkentest meestal binnen 2 weken. Is de uitslag niet afwijkend, dan krijg je meestal een brief. Als de uitslag wel duidt op een chromosoom- of DNA-afwijking, belt de arts je persoonlijk op.

Voor- en nadelen vlokkentest

Voordelen vlokkentest>	Nadelen vlokkentest
De test wordt vroeg in de zwangerschap gedaan, je kunt bij een afwijkende uitslag nog kiezen voor abortus	De vlokkentest verhoogt het risico op een miskraam (5 op 1000)
Je hoeft niet heel lang op de uitslag te wachten (twee weken)	Van een vlokkentest kun je een bloeding of infectie krijgen
	Er kunnen chromosoomafwijkingen worden gevonden die binnen een paar weken onvermijdelijk zouden leiden tot een miskraam. Nu je de uitslag weet, sta je voor een keuze: wel of geen abortus? Als je geen test had gedaan, was deze moeilijke keuze je door de miskraam bespaard gebleven
	Er kunnen chromosoomafwijkingen worden gevonden die binnen een paar weken onvermijdelijk zouden leiden tot een miskraam. Nu je de uitslag weet, sta je voor een keuze: wel of geen abortus? Als je geen test had gedaan, was deze moeilijke keuze je door de miskraam bespaard gebleven
	De vlokkentest is niet 100% betrouwbaar: 15 op de 1000 onderzoeken geeft een onduidelijke uitslag. De vlokkentest kan je dus onterecht ongerust maken
	Als je van tevoren al zeker weet dat je geen abortus wilt, kan een afwijkende uitslag van de vlokkentest de rest van je zwangerschap minder zorgeloos maken

Vervolgstappen

Normale uitslag vlokkentest?
Je kunt opgelucht ademhalen en genieten van de rest van je zwangerschap. Vervolgonderzoek is niet nodig.

Onduidelijke uitslag vlokkentest?
Om zekerheid te krijgen kun je een vruchtwaterpunctie laten doen

Afwijkende uitslag vlokkentest
Bij een afwijkende uitslag van de vlokkentest sta je voor een zware en emotionele keuze: ga je door met je zwangerschap, of breek je de zwangerschap af? Praat erover met je partner, arts en familie en neem geen overhaaste beslissingen.

Vergoeding

Heb je een medische indicatie voor een vlokkentest? Dan betaalt de zorgverzekeraar de rekening. Heb je geen medische indicatie, dan moet je de kosten van ongeveer € 1000 zelf betalen.