Vruchtwaterpunctie

Wat is een vruchtwaterpunctie?

Met een vruchtwaterpunctie kunnen verschillende mogelijke afwijkingen bij je ongeboren baby opgespoord worden:

• Chromosoomafwijkingen (Downsyndroom, trisomie 13 en trisomie 18)
• DNA- en metabole afwijkingen
• Open ruggetje

Voor het onderzoek wordt wat vruchtwater opgezogen uit de baarmoeder. Voor het chromosoom- en DNA-onderzoek worden losse cellen van je baby in het vruchtwater onderzocht. Een grotere hoeveelheid AFP-eiwitten in het vruchtwater kan wijzen op een open ruggetje bij je baby.

Betrouwbaarheid

Een vruchtwaterpunctie is betrouwbaarder dan een vlokkentest. De kans op een onduidelijke uitslag is bij een vruchtwaterpunctie 2 op 1000 en bij een vlokkentest 15 op 1000.

Werkwijze vruchtwaterpunctie

Met een echo bepaalt de arts wat de beste plek is voor een prik. Meestal wordt niet plaatselijk verdoofd. De verdovingsprikken zijn even pijnlijk als de prik voor de punctie. Voor het onderzoek is ongeveer 15-20 milliliter vruchtwater nodig. Het opzuigen hiervan duurt meestal maar een halve minuut.

Soort test	Wanneer?	Pijn tijdens test	Last na test
Vruchtwaterpunctie	Rond week 16	Prik kan even pijn doen	Paar dagen gevoelig rond de prik Paar dagen menstruatieachtige pijn

Uitslag van de vruchtwaterpunctie

De vruchtwatercellen worden op kweek gezet, het duurt even voordat de uitslag bekend is. Meestal is dit binnen drie weken.

Voor- en nadelen vruchtwaterpunctie

Voordelen vruchtwaterpunctie	Nadelen vruchtwaterpunctie
De kans op een miskraam is bij een vruchtwaterpunctie kleiner dan bij een vlokkentest	De kans op een miskraam wordt iets vergroot door een vruchtwaterpunctie (3 op 1000). Het is niet altijd aan te tonen dat de miskraam te wijten is aan de vruchtwaterpunctie
Een vruchtwaterpunctie is bijna 100% betrouwbaar	Een vruchtwaterpunctie kan een bloeding of infectie veroorzaken
Je kunt bij een afwijkende uitslag nog kiezen voor abortus (dit mag alleen voor de 24e zwangerschapsweek)	Omdat een vruchtwaterpunctie later in de zwangerschap wordt gedaan, zie je vaak al aan je buik dat je zwanger bent. Besluit je de zwangerschap om af te breken, dan krijg je hier misschien pijnlijke vragen over
	Vanwege het late tijdstip van de vruchtwaterpunctie, kan de zwangerschap alleen nog afgebroken worden door de bevalling op te wekken. Soms voel je je baby bij 16 weken al bewegen. Dit kan je keuze nog moeilijker maken

Vervolgstappen

Is de uitslag van de vruchtwaterpunctie normaal? Maak je dan geen zorgen en geniet van je zwangerschap. Is de uitslag afwijkend? Dan sta je voor een lastige keuze. Je kunt doorgaan met je zwangerschap, of kiezen voor abortus.

	Zwanger van een eenling	Zwanger van een eeneiige tweeling	Zwanger van een twee-eiige tweeling
Normale uitslag vruchtwaterpunctie	Geen vervolgonderzoek	Geen vervolgonderzoek	Geen vervolgonderzoek
Afwijkende uitslag	Moeilijke keuze: wel/niet zwangerschap afbreken	Moeilijke keuze: leven van baby met afwijking wel/niet beëindigen	Moeilijke keuze: leven van baby met afwijking wel/niet beëindigen

Vergoeding

Heb je een medische indicatie voor een vruchtwaterpunctie? Dan betaalt de zorgverzekeraar de rekening. Heb je geen medische indicatie, dan moet je de kosten van ongeveer € 1000 zelf betalen.